Της Μαριλένας Παναγή,
Εφημερίδα “ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ”

Δυόμισι ώρες στο Κέντρο Άμεσης Βοήθειας του Συνδέσμου για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας στην οικογένεια ήταν αρκετές για να διαπιστώσουμε ότι η γραμμή 1440 δεν σταματά ποτέ να δέχεται κλήσεις. Στην άλλη άκρη, μπορεί να είναι μια κακοποιημένη μητέρα, ένας ευαισθητοποιημένος πολίτης που αναφέρει την κακοποίηση γνωστών του παιδιών, ένας έφηβος που δεν αντέχει άλλο την κακοποίηση, μια γυναίκα που δέχεται για δεκαετίες τη βία και χρειάζεται κάποιον για να μιλήσει. Οι λειτουργοί απαντούν, ακούνε, δίνουν συμβουλές. Τραγική διαπίστωση είναι ότι ο αριθμός των κλήσεων που γίνονται στο 1440 υπολογίζεται να είναι κατά 25% – 30% μεγαλύτερος από τις κλήσεις που τελικά καταμετρούνται.

Το τηλέφωνο για βοήθεια
κτυπά ασταμάτητα

Τα κρούσματα βίας πληθαίνουν χρόνο με τον χρόνο

Ο «Φ» πέρασε μερικές
ώρες στη γραμμή
άμεσης βοήθειας για
τη βία στην οικογένεια

 

Πριν από ένα περίπου χρόνο ο Σύνδεσμος για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια, είχε δώσει στη δημοσιότητα στοιχεία από το Κέντρο Άμεσης Βοήθειας και την τηλεφωνική γραμμή 1440. Ο αριθμός των κλήσεων που είχε δεχθεί το ΚΑΒ την τετραμηνία Απριλίου – Αυγούστου 2014 ήταν γύρω στις 2.000.

Τότε, οι 2.οοο κλήσεις μέσα σε διάστηματεσσάρων μηνών, μας φάνηκαν πολλές. Μια επίσκεψη όμως στον ΣΠΑΒΟ και μια ολιγόωρη παραμονή στο ΚΑΒ, την περασμένη εβδομάδα, απέδειξε ότι οι κλήσεις κάθε χρόνο είναι χιλιάδες και τα περιστατικά βίας στην οικογένεια είναι πολύ περισσότερα από εκείνα που τα στοιχεία και οι αριθμοί καταγράφουν.

Όπως άλλωστε και οι σχετικές μελέτες του ΣΠΑΒΟ καταδεικνύουν, ο συνολικός αριθμός των κλήσεων που γίνονται στο 1440 υπολογίζεται να είναι κατά 2ς%30% μεγαλύτερος απο τις κλήσεις που τελικά καταμετρούνται.

Το πρωί της περασμένης Δευτέρας, στον ΣΠΑΒΟ, οι λειτουργοί άρχισαν στις 8 το πρωί να απαντούν στις κλήσεις των πολιτών που ζητούσαν βοήθεια. Ο «Φ» έγινε μάρτυρας των περιστατικών που καταγράφηκαν εκείνο το πρωινό και συγκεκριμένα από τις ίο το πρωί μέχρι τις 12:30 το μεσημέρι.

Κάθε φορά που το τηλέφωνο κτυπούσε, στον ΣΠΑΒΟ καταγραφόταν και μια νέα ιστορία. Κάποιες φορές το τηλέφωνο κτυπούσε μια φορά και σταματούσε. Οι λειτουργοί ήξεραν ότι σε μερικά λεπτά αυτός που βρισκόταν στην άλλη άκρη της γραμμής, θα ξαναδοκίμαζε. «Κάποιοι στην αρχή διστάζουν, το κλείνουν αλλά υστέρα απο κάποια λεπτά επανέρχονται».

Η βία στο ΚΑΒ δεν έχει όνομα. Μπορεί να είναι μια κακοποιημένη μητέρα, ένας ευαισθητοποιημένος πολίτης που αναφέρει την κακοποίηση γνωστών του παιδιών, ένας έφηβος που δεν αντέχει άλλο την κακοποίηση, μια γυναίκα που δέχεται για δεκαετίες τη βία και απλώς χρειάζεται κάποιον για να μιλήσει. Οι λειτουργοί του ΣΠΑΒΟ είναι εκεί. Απαντούν, ακούνε, δίνουν συμβουλές, οδηγίες και περιμένουν το επόμενο τηλεφώνημα.

Πίσω από κάθε τηλεφώνημα
κρύβεται και ένα δράμα…

Από την ίδια τους τη μητέρα επανειλημμένα κακοποιούνται δύο παιδάκια στη γειτονιά

Ήταν γύρω στις 11:30 το πρωί (το τηλεφωνικό κέντρο αρχίζει τη λειτουργία του στις 8 κάθε μέρα). Τη στιγμή που ένας λειτουργός μιλούσε με γυναίκα που χρειαζόταν βοήθεια, ένας δεύτερος λειτουργός προσπαθούσε να επικοινωνήσει με τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας.

Δέχθηκε τηλεφώνημα από μια γυναίκα, η οποία ανέφερε ότι δύο παιδάκια στη γειτονιά της κακοποιούνται επανειλημμένως από τη μητέρα τους. Όπως είπε η γυναίκα στον λειτουργό, εκτός από την κακοποίηση που δέχονται τα παιδιά, δείχνουν και σημάδια παραμέλησης από τη μητέρα τους.

Η λειτουργός αφού πήρε οδό και αριθμό του σπιτιού των παιδιών, επικοινώνησε με τις υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας για να αναλάβουν από εκεί και πέρα την υπόθεση, όπως προνοεί και η νομοθεσία σε τέτοιες περιπτώσεις.

Πριν τελειώσει η αντιμετώπιση ενός περιστατικού προκύπτουν άλλα δέκα

Πριν προλάβει όμως να κλείσει το τηλέφωνο με τις ΥΚΕ, η λειτουργός του ΣΠΑΒΟ απάντησε δεύτερο τηλεφώνημα. Στη γραμμή ήταν μια γυναίκα, η οποία ένιωθε ότι κινδύνευε.

Για τρίτη φορά μέσα σε δύο ώρες οι λειτουργοί του Κέντρου έπρεπε να ενημερώσουν το άτομο που ζητούσε βοήθεια ότι «μια αναφορά στην Αστυνομία, για να καταγραφεί και να καταχωρηθεί πρέπει να γίνεται γραπτώς και όχι προφορικώς από το τηλέφωνο».

Η ώρα πλησίαζε 12 και το 1440 ξανακτύπησε. Ήταν μητέρα τριών παιδιών, γύρω στα 40 και ζητούσε βοήθεια. Είχε κακοποιηθεί σωματικά, για άλλη μια φορά, από τον σύζυγο της. Φαινόταν αποφασισμένη να πάρει τα παίδια της και να φύγει. Χρειαζόταν όμως να γνωρίζει τι έπρεπε να κάνει γιατί ήθελε να τα κάνει όλα σωστά.

Πήρε όλες τις οδηγίες και πληροφορίες που χρειαζόταν και αφού συμφώνησε με τον λειτουργό με τον οποίο μιλούσε ότι θα έλυνε κάποια πρακτικά ζητήματα τα εικοσιτετράωρα που ακολουθούσαν, έκλεισε το τηλέφωνο, θα ξαναέπαιρνε όπως είχε πει σε κάποια στιγμή τις επόμενες ήμερες.

Κάθε φορά που ένας λειτουργός έκλεινε το τηλέφωνο ρωτούσε: «Η γυναίκα που εψές έπιασε μας;».

Ήταν μια γυναίκα, η οποίατο προηγούμενο βράδυ είχε αποταθεί στον Σύνδεσμο, ζητώντας καταφύγιο. Είχε πει στον λειτουργό που την εξυπηρέτησε ότι θα έπαιρνε την επομένη το πρωί, όμως πλησίαζε μεσημέρι και δεν είχε ακόμα φανεί. Και οι τρεις λειτουργοί που εργάζονταν εκείνο το πρωινό στο ΚΑΒ, την περίμεναν να επικοινωνήσει όμως…

Αρκεί που υπάρχει το 1440

Η βία σε όλες της τις μορφές είχε «περάσει» από το Κέντρο Άμεσης Βοήθειας του ΣΠΑΒΟ μέσα σε διάστημα λιγότερο των τριών ωρών. Γυναίκες που ζητούν απλώς στήριξη για να καταφέρουν να τρέξουν μακριά από την κακοποίηση, παιδιά που παραμελούνται και κακοποιούνται από τη μητέρα τους, ένας έφηβος που φοβάται να επιστρέψει στο σπίτι του και τέλος μια συνταξιούχος γυναίκα η οποία εδώ και δέκα χρόνια τηλεφωνεί στο 1440 απλώς για να πει τον πόνο της. Για εκείνη, το διαζύγιο δεν είναι επιλογή. Δεντο σκέφτεται καν, όπως συμβαίνει στα περισσότερα ζευγάρια των μεγαλύτερων ηλικιών, τα οποία κουβαλούν τη νοοτροπία παλαιότερων εποχών. Για δεκαετίες δέχεται βία από τον άνδρα της, δεν τολμά όμως να φύγει. Την αρκεί που υπάρχει το 1440 και μπορεί να μιλήσει σε κάποιον για να πάρει δύναμη μέχρι την επόμενη φορά…

Όταν η γραμμή 1440 παίρνει φωτιά…

Τη στιγμή που οι τρεις λειτουργοί που βρίσκονταν το πρωί της περασμένης Δευτέρας στο τηλεφωνικό κέντρο και συζητούσαν τα περί του ηλεκτρονικού μηνύματος του ιόχρονου αγοριού, η γραμμή 1440 άρχισε να κτυπά. Κάθε φορά που το τηλέφωνο κτυπά, ένας άνθρωπος ζητά βοήθεια…

Ο λειτουργός απάντησε το τηλέφωνο και άκουσε τη φωνή μιας γυναίκας που ζητούσε να μιλήσει με κάποιον. Είχε ξαναεπικοινωνήσει με τονΣΠΑΒΟ η συγκεκριμένη κυρία 4S χρόνια πριν. Η ιστορία της δεν είχε αλλάξει καθόλου. Ο σύζυγος της, ο οποίος, όπως διαπιστώθηκε, καταναλώνει αρκετές ποσότητες αλκοόλ, ξεσπά βίαια στην ίδια και στα παιδιά τους. Η γυναίκα αυτή όταν είχε επικοινωνήσει με τους λειτουργούς του ΣΠΑΒΟ πριν από μερικά χρόνια, είχε καταφέρει να χωρίσει προσωρινά με τον σύζυγο της. Έφυγε από το σπίτι με τα παιδιά της και για κάποιο διάστημα είχε ξεφύγει από τη μανία του βίαιου συζύγου της.

Για κάποιους λόγους όμως, τελικά επέστρεψε στη συζυγική εστία και έτσι σιγά σιγά η καθημερινότητα της μετράπηκε και πάλι σε εφιάλτη. Ζούσε σε χωριό και ο σύζυγος της κατάφερε με τον τρόπο του να την απομονώσει από όλους και από όλα. Ακόμα και για να πάρει τηλέφωνο στον ΣΠΑΒΟ και να ζητήσει βοήθεια, η γυναίκα χρειάστηκε να κάνει ολόκληρη σκηνοθεσία.

Ο λειτουργός της μιλούσε για περίπου 40 λεπτά. Αφού την άκουσε και κατάφερε να την ηρεμήσει, της έδωσε κάποιες πολύ απλές συμβουλές για το πώς θα μπορούσε να προστατεύσει τον εαυτό της και τα παιδιά της. Συμφώνησαν να ξαναμιλήσουν σε μερικές ημέρες.

«Φοβάμαι να επιστρέψω στο σπίτι…»

«ΦΟΒΑΜΑΙ να επιστρέψω στο σπίτι μετά το σχολείο», έγραφε το ηλεκτρονικό μήνυμα που μόλις είχαν λάβει στο κέντρο άμεσης Βοήθειας του Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην οικογένεια.

Οι λειτουργοί του Συνδέσμου προσπαθούσαν να αναλύσουν μια μια τις προτάσεις του 16 χρονου που είχε στείλει το email.’ Ήταν ένας έφηβος, ο οποίος περιέγραφε την κακοποίηση που ζει στο σπίτι του από τους γονείς του. Ανέφερε περιπτώσεις κατά τις οποίες είχε μεταφερθεί στο νοσοκομείο με αιμορραγία και εξηγούσε ότι δεν ήθελε να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον Σύνδεσμο, διότι του ήταν πιο εύκολο να γράφει. Ανέφερε επίσης, οτι στο παρελθόν είχε προσπαθήσει να ζητήσει βοήθεια από συγγενικά του πρόσωπα αλλά δεν του έδωσαν σημασία
διότι, όπως ο ίδιος υποστήριζε, «θεώρησαν πως όσα περιέγραφε τα είχε δει στην τηλεόραση» και τα επαναλάμβανε.

«Εμείς δεν μπορούμε να μην τον πιστέψουμε. Εμείς πάντα ξεκινάμε με το δεδομένο ότι αυτός που
επικοινωνεί μαζί μας λέει την αλήθεια», εξήγησαν οι λειτουργοί του ΣΠΑΒΟ. Φυσικά, «θα πρέπει να κάνουμε τη διερεύνηση μας για να είμαστε σίγουροι. Δεν είναι καθόλου συχνό αυτό το φαινόμενο, αλλά ναι, υπήρξαν περιπτώσεις κατά τις οποίες το άτομο δεν έλεγε την αλήθεια».