Εάν κάποιο δικό σας άτομο δέχεται βία, είναι συχνά δύσκολο να γνωρίζετε τι μπορείτε να κάνετε για να το βοηθήσετε. Το ένστικτό σας μπορεί να σας λέει πως πρέπει να τους “σώσετε” από αυτή την κακοποιητική σχέση, αλλά πολλές φορές δεν είναι τόσο εύκολο. Επιπλέον, υπάρχουν πολλοί λόγοι γιατί τα άτομα αυτά παραμένουν σε μια κακοποιητική σχέση αφού το να την εγκαταλείψουν αποτελεί ένα δύσκολο και επικίνδυνο εγχείρημα.
Η βία σχετίζεται με τη δύναμη και τον έλεγχο. Γι’ αυτό ένας από τους σημαντικότερους τρόπους που μπορείτε να βοηθήσετε ένα άτομο που βρίσκεται σε μια κακοποιητική σχέση, είναι να σκεφτείτε πώς θα μπορούσατε να το ενδυναμώσετε, ώστε να πάρει τις δικές του αποφάσεις. Επιπρόσθετα, μπορείτε να υποστηρίξετε τα άτομα αυτά με τους εξής τρόπους:
Αναγνώρισε ότι βρίσκεται σε μια πολύ δύσκολη και τρομακτική κατάσταση, να είσαι υποστηρικτικός/ή και να ακούς.
Πες στο άτομο ότι η κακοποίηση δεν είναι δικό του σφάλμα. Καθησύχασε το άτομο ότι δεν είναι μόνος/η και ότι υπάρχει βοήθεια και υποστήριξη εκεί έξω. Μπορεί να είναι δύσκολο να μιλήσει για την κακοποίηση. Ενημέρωσε ότι είσαι διαθέσιμος/η για να βοηθήσεις όποτε υπάρχει ανάγκη. Αυτό που χρειάζεται περισσότερο είναι κάποιον/α που θα τον/ην πιστέψει και θα τον/ην ακούσει.
Άκουσε χωρίς να επικρίνεις.
Σεβάσου τις αποφάσεις του φίλου ή μέλους της οικογένειάς σου. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που το θύμα παραμένει σε μια κακοποιητική σχέση. Μπορεί να φύγει και να επιστρέψει στη σχέση πολλές φορές. Μην επικρίνεις τις αποφάσεις του ή να το κάνεις να νιώθει ένοχο. Η δική σου υποστήριξη είναι πολύ σημαντική εκείνες τις στιγμές.
Εάν τελειώσει τη σχέση, συνέχισε να είσαι υποστηρικτικός/ή.
Ακόμα κι αν μια σχέση είναι κακοποιητική, ο φίλος ή μέλος της οικογένειάς σου μπορεί να νιώθει θλίψη και μοναξιά όταν αυτή η σχέση τελειώσει. Χρειάζεται χρόνο το άτομο να πενθήσει την απώλεια αυτής της σχέσης και τη δική σου υποστήριξη.
Ενθάρρυνε το άτομο να συμμετέχει σε δραστηριότητες εκτός της σχέσης, με φίλους και συγγενείς.
Η υποστήριξη είναι πολύ σημαντική και ειδικά από ανθρώπους που νοιάζονται για το άτομο που δέχεται βία. Με αυτό τον τρόπο ενθαρρύνεις το άτομο να πάρει τα μέτρα για να προστατεύσει τον εαυτό του.
Ενθάρρυνε το άτομο να μιλήσει με ανθρώπους που μπορούν να του προσφέρουν βοήθεια και καθοδήγηση.
Ενθάρρυνε το άτομο να λάβει συμβουλευτικές υπηρεσίες από ειδικούς, τόσο για το ίδιο, όσο και για τον/τη σύντροφο/σύζυγο, αν φυσικά υπάρχει η επιθυμία για κάτι τέτοιο.
Να θυμάσαι ότι δεν μπορείς να “σώσεις” κάποιον.
Αν και είναι δύσκολο να βλέπεις κάποιον τον οποίον νοιάζεσαι να πληγώνεται, τελικά θα είναι αυτός/ή που θα πρέπει να πάρει τις αποφάσεις σχετικά με το τι θέλει να κάνει. Είναι σημαντικό εσύ να στηρίξεις το άτομο άσχετα με το τι θα αποφασίσει και να το βοηθήσεις να βρει έναν τρόπο να ζει με ασφάλεια.
Το πιο πάνω κείμενο είναι από την ιστοσελίδα http://www.thehotline.org/help/
@Copyright – The National Domestic Violence Hotline
Ανησυχείς εάν η συμπεριφορά σου επηρεάζει τα παιδιά σου ή τα βλέπεις να μιμούνται τη δική σου συμπεριφορά; Νιώθεις άσχημα για πράγματα που έχεις πει ή κάνει στον/στη σύντροφό σου; Ανησυχείς ότι θα σε αφήσει ή έχει ήδη φύγει από το σπίτι κι ανησυχείς ότι δε θα επιστρέψει;
Εάν ανησυχείς για τη συμπεριφορά σου, τότε κάνε στον εαυτό σου τις πιο κάτω σημαντικές ερωτήσεις:
- Συχνά αποκαλείς τον/τη σύντροφό σου με αρνητικά επίθετα και συνεχώς τον/την επικρίνεις;
- Σταμάτησες ποτέ τον/τη σύντροφό σου από το να κάνει κάτι που ήθελε; (π.χ. να βγει με φίλους, να βρει δουλειά, να σπουδάσει)
- Έχεις τον έλεγχο των οικονομικών, έτσι ώστε να μην επιτρέπεις στον/στη σύντροφό σου να έχει χρήματα για προσωπική χρήση;
- Έχεις ποτέ απειλήσει να χτυπήσεις ή να ρίξεις αντικείμενα στον/στη σύντροφό σου;
- Έχεις ποτέ κατηγορήσει αδίκως τον/τη σύντροφό σου ότι δίνει προσοχή σε κάποιο άλλο άτομο;
- Έχεις ποτέ χαστουκίσει, κτυπήσει, σπρώξει ή ασκήσει βία προς τον/τη σύντροφό σου;
- Έχεις ποτέ πιέσει τον/τη σύντροφό σου να έχετε σεξουαλική επαφή, ενώ δεν το ήθελε;
Εάν έχεις πάρει την απόφαση να αλλάξεις τη συμπεριφορά σου, έχεις κάνει ένα σημαντικό βήμα. Έχεις καταφέρει να ξεπεράσεις το 1ο δύσκολο εμπόδιο! Έχεις δείξει πολύ θάρρος για να φτάσεις μέχρι εδώ.
Εάν θες η σχέση σου με τον/τη σύντροφό σου και τα παιδιά σου να είναι απαλλαγμένη από φόβο και βία, μπορείς να ξεκινήσεις με τα εξής:
- Το πιο σημαντικό είναι να μην υπάρχει φόβος στη σχέση σας. Δεν μπορείς να λύσεις τα υπόλοιπα θέματα μέχρι ο/η σύντροφός σου νιώσει ασφάλεια να συζητήσει μαζί σου.
- Μπορεί να θέλεις να ρίξεις σε άλλους το φταίξιμο για ό,τι συμβαίνει σε σένα. Αυτό δε θα βοηθήσει. Επικεντρώσου στο τι μπορείς εσύ να κάνεις διαφορετικά, ΟΧΙ στο τι θέλεις οι άλλοι να κάνουν διαφορετικά.
- Θα χρειαστεί χρόνο για να επιτευχθεί μόνιμη αλλαγή. Εάν ο/η σύντροφός σου και τα παιδιά σου σε φοβούνται, θα χρειαστεί αρκετός χρόνος μέχρι να αντιληφθούν την αλλαγή σου και να αρχίσουν να νιώθουν ασφαλείς. Αποδέξου ότι αυτό δεν μπορεί να αλλάξει μέσα σε ένα βράδυ.
Πολλοί άνθρωποι που έχουν βίαιες συμπεριφορές προς τους συντρόφους τους περιγράφουν συναισθήματα θυμού και ανάγκη για να διατηρήσουν τον έλεγχο, ακόμα και όταν δεν είναι με τους συντρόφους τους. Νιώθουν αβοήθητοι, επειδή θέλουν να αλλάξουν, αλλά νιώθουν ότι δεν μπορούν να το κάνουν μόνοι τους. Εάν αυτό συμβαίνει σε εσένα, τότε γνωρίζεις πόσο ενοχλητικό, εξαντλητικό και απαίσιο συναίσθημα είναι.
Κάποιοι άνθρωποι πιστεύουν ότι τα άτομα με βίαιη συμπεριφορά είναι διανοητικά άρρωστοι ή “τρελλοί”. Κάποιες φορές αυτό πιστεύουν και τα ίδια τα άτομα που έχουν βίαιη συμπεριφορά. Όμως, η πλειοψηφία των ατόμων με βίαιη συμπεριφορά δεν είναι βίαιοι εκτός σπιτιού. Επιλέγουν πού, πότε και πώς θα είναι κακοποιητικοί.
ΟΛΟΙ ΕΧΟΥΜΕ ΕΠΙΛΟΓΕΣ.
Οι άνθρωποι με βίαιες συμπεριφορές συνήθως περιγράφουν τον εαυτό τους ότι είναι “εκτός εαυτού” όταν ασκούν βία. Έχεις περισσότερο έλεγχο της συμπεριφοράς σου απ’ ότι νομίζεις. Στην “κορυφή” του θυμού σου, μπορεί να μην έχεις επίγνωση των επιλογών που κάνεις, αλλά όμως τις κάνεις. Επιλέγεις τον τρόπο που μιλάς και συμπεριφέρεσαι με τους άλλους ανθρώπους. Ακόμα και όταν είσαι θυμωμένος/η, απελπισμένος/η, η επιλογή είναι ακόμη εκεί, να έχεις κακοποιητική συμπεριφορά ή να βρεις άλλο τρόπο για να αντιμετωπίσεις την κατάσταση.
Όταν νιώθεις εξαιρετικά απελπισμένος/η ή νιώθεις να σε κατακλύζουν εντελώς τα συναισθήματά σου, τότε είναι υψηλού κινδύνου στιγμή για βίαιες συμπεριφορές. Αυτό που μπορείς να κάνεις σε τέτοιες περιπτώσεις είναι:
- Σκέψου την επιλογή να απομακρυνθείς από την κατάσταση, ίσως φεύγοντας από τη δουλειά ή μένοντας σε φιλικό σπίτι. Αυτό μπορεί να βοηθήσει για να οργανωθείς. Στην αρχή θα είναι δύσκολο, αλλά να θυμάσαι ότι το πιο σημαντικό αυτή τη στιγμή είναι να φροντίσεις τον εαυτό σου. Θα σου δοθεί χρόνος να σκεφτείς τη συμπεριφορά σου και πώς επηρεάζει την οικογένειά σου.
- Εάν αντιληφθείς ότι θέλεις να πληγώσεις τον/τη σύντροφό σου με επιβλαβή λόγια, με το να είσαι σκληρός/ή και με το να τον/την κρίνεις – ΣΤΑΜΑΤΑ
- Πάρε 5 αργές βαθιές ανάσες – ΣΚΕΨΟΥ
- Θέλω να πληγώσω το άτομο που έχει περισσότερη σημασία για μένα; – ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΟΥ
Πρέπει να ελέγξω τον εαυτό μου, όχι εκείνον/η.
Εάν αγνοήσετε την κακοποίηση σε μια σχέση, τα πράγματα θα χειροτερέψουν. Η κακοποίηση θα επαναληφθεί.
Οι διαφωνίες μεταξύ των ζευγαριών είναι μέρος μιας φυσιολογικής και υγιούς σχέσης. Τα προβλήματα αρχίζουν όταν ο ένας εκ των δύο συντρόφων νιώθει απειλή ή φοβο για να πει οτιδήποτε. Όταν αυτό συμβαίνει, τότε αλλάζει η ισορροπία της δύναμης που κατέχει ο καθένας μέσα στη σχέση.
Αλκοόλ, ναρκωτικά και βία
Κάποιοι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι εθιστικές ουσίες, όπως το αλκοόλ ή/και τα ναρκωτικά, είναι υπεύθυνες για την πρόκληση βίαιης συμπεριφοράς. Οι ουσίες σε διευκολύνουν να δικαιολογήσεις τις πράξεις σου και να μην πάρεις την ευθύνη. Η κακοποιητική συμπεριφορά συμβαίνει ακόμη και όταν δεν είσαι υπο την επήρρεια ουσίας/ουσιών. Πολλά άτομα απολαμβάνουν το ποτό και δεν έχουν κακοποιητικές συμπεριφορές. Εάν πιστεύεις ότι καταναλώνεις πολύ αλκοόλ ή/και ναρκωτικά, τότε αυτό είναι ένα ξεχωριστό πρόβλημα και χρειάζεται να λάβεις βοήθεια και για τα 2 προβλήματα (κακοποιητική συμπεριφορά και εθιστικές ουσίες).
Η ικανότητα να αντιμετωπίσουμε καθημερινές προκλήσεις μπορεί να επηρεαστεί εάν οι προσωπικές μας σχέσεις δεν είναι ισχυρές και υποστηρικτικές. Οι ισχυρές και υποστηρικτικές σχέσεις θα σε βοηθήσουν να απολαύσεις μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
Για περισσότερες πληροφορίες ανέτρεξε στην κατηγορία “Υπηρεσίες” της ιστοσελίδας μας.
Το πιο πάνω κείμενο είναι από το εγχειρίδιο αυτοβοήθεας της εκστρατείας ενάντια στην ενδοοικογενειακή βία “Freedom From Fear” και το “Government of Western Australia – Department of Child Protection”